જયોતિષશાસ્ત્ર

આપણા પ્રાચીન ઋષિમુનિઓએ તેમના તપોબળ, અભ્યાસ અને નિરીક્ષણ દ્વારા માનવ ઉપયોગી થઈ શકે એવા અનેક શાસ્ત્રોની રચના કરી હતી. જેવા કે યોગશાસ્ત્ર, વેદ, વાસ્તુશાસ્ત્ર, આયુર્વેદ, જયોતિષશાસ્ત્ર વગેરે. તે ઉપરાંત પુરાણોની રચના માનવકલ્યાણ માટે એક અમૂલ્ય ભેટ છે. પરંતુ બહુ જ દુઃખનું કારણ કહેવાય કે, આપણા ઋષિમુનિઓ દ્વારા રચિત વિશિષ્ટ જ્ઞાન પર આધારિત શાસ્ત્રોનું આજના કથિત ગુરુઓ દ્વારા અધકચરું જ્ઞાન સાથે વેપારીકરણ થઈ રહ્યું છે.

આજથી હજારો વર્ષ પૂર્વે ભારત જ્ઞાન અને સંસ્કૃતિથી ઝળહળતું હતું. ઋષિમુનિઓએ તેમના તપોબળ દ્વારા આ જ્ઞાન મેળવ્યું હતું. પશ્ચિમના વિજ્ઞાન અને ખગોળશાસ્ત્રનો વિકાસ થયાને હજુ તો ચાર-પાંચ સદી થઈ છે. જયારે ભારતમાં તો હજારો વર્ષો પૂર્વેથી ગ્રહો, નક્ષત્રો, ધૂમકેતુઓ તેમજ કોઈપણ આડઅસર વિનાની ચિકિત્સા પદ્ધતિ આયુર્વેદ, તેમજ કેટલાક સૂક્ષ્મ સંશોધન કર્યા છે. આ પ્રાચીન ઋષિમુનિઓએ કરેલા સંશોધનો આજે પણ અચળ અને સચ્ચાઇના એરણ પર ખરા ઉતરે એટલા સક્ષમ છે.

પ્રાચીન ઋષિમુનિઓએ આપણને આપેલ શાસ્ત્રોની ભેટોમાં જયોતિષશાસ્ત્ર જીવન જીવવા માટે તેમજ પોતાની જાતને આત્મકલ્યાણ તરફ દોરી જવા માટે ખૂબ જ ઉપયોગી નીવડી શકે છે. જયોતિષશાસ્ત્ર કોઈપણ વ્યકિતને તેની મર્યાદા તેમજ તેની શકિતના દર્શન કરાવી શકે છે. જયોતિષશાસ્ત્ર માનવીને પોતાની જાતનું આંતરિક મૂલ્યાંકનમાં અદ્ભુત રીતે મદદ કરી શકે છે. માટે જયોતિષશાસ્ત્રને વેદનું છઠ્ઠું અંગ કહ્યું છે. તે સર્વશાસ્ત્રોની આંખ છે.

આપણા પ્રાચીન ઋષિમુનિઓ દ્વારા રચાયેલ આ જયોતિષશાસ્ત્રને કહેવાતા કેટલાયે બુદ્ધિજીવીઓ અંધશ્રદ્ધા, ઢોંગ કે વહેમ સમજે છે. પરંતુ આયુર્વેદ જેવા સચોટ શાસ્ત્રોની રચના કરનાર ઋષિમુનિઓએ શું જયોતિષશાસ્ત્રની પણ સચ્ચાઈના એરણ પર ચડાવ્યા વગર શોધ કરી હશે ? ખરેખર, જયોતિષશાસ્ત્ર પણ એક અદ્ભુત અને વિશુદ્ધ વિજ્ઞાન જ છે. પરંતુ હાલમાં પૈસા કમાવવાના ઉદ્દેશ્યવાળા અને અધૂરા જ્ઞાનવાળા જયોતિષોના કારણે જ આ શાસ્ત્ર બદનામ થઇ રહ્યું છે. આ શાસ્ત્ર પ્રત્યેનો નકારાત્મક અભિગમ છોડીને હકારાત્મક અભિગમ કેળવવાથી જ સત્યની શોધ થઈ શકે છે. આમ, વૈજ્ઞાનિક પદ્ધતિએ આ શાસ્ત્રનું સંશોધન થવું જોઈએ. ગ્રહોની અસર પ્રાણીસૃષ્ટિ, વનસ્પતિ સૃષ્ટિ અને કુદરતના દરેક પરિબળો પર થાય છે એ સાબિત થયું છે. પરંતુ એની કયારે, કેવા પ્રકારે અને કેટલા પ્રમાણમાં અસર થશે એ સંશોધનનો વિષય છે.

આપણે સમજી શકીએ છીએ કે, કુદરતમાં રહેલી મહાન આકર્ષણ શકિત આપણા જીવન પર અસર કરી રહેલ છે. આપણી આસપાસ સતત સાન્નિધ્ય ધરાવતા તત્ત્વો પૃથ્વી, જળ, આકાશ, વાયુ, અગ્નિ, આકાશમાં સતત ઘૂમતા રહેતા પિંડો, નક્ષત્રો, તારાઓ વગેરેની સતત વહેતી રહેતી ઊર્જા આપણા શરીર અને મન પર કેવો અને કેટલો પ્રભાવ પાડે છે તે જાણવાનું શાસ્ત્ર એટલે જયોતિષશાસ્ત્ર. ટૂંકમાં આપણા શરીર અને મન પર પડતા સકારાત્મક-નકારાત્મક, વત્તા-ઓછા પ્રમાણને કારણે આપણા જીવનમાં કેવી વિષમતા કેટલા પ્રમાણમાં, કયારે સર્જાશે એ જાણવાનું વિજ્ઞાન એ જ જયોતિષશાસ્ત્ર છે.